Trẻ con có thể được ví như ‘một tờ giấy
trắng’, mỗi một hành động, lời nói của người lớn xung quanh đều có những
ảnh hưởng nhất định tới việc hình thành nhân cách của bé sau này. Thêm
vào đó, ở từng độ tuổi, việc tiếp thu và khả năng nhận thức vấn đề của
bé cũng khác nhau, do vậy bố mẹ cần có những phương pháp phù hợp để
hướng dẫn bé đi đúng hướng. Dưới đây là 4 giai đoạn chính cho đến tuổi
đi học của bé cùng với các đặc điểm và một số lưu ý về cách dạy trẻ mà
bố mẹ nên tham khảo:
Bé từ 1-2 tuổi
Ở độ tuổi này, bé đang bắt đầu biết đi
và tập nói, đây cũng chính là lúc bé vô cùng tò mò về thế giới xung
quanh. Bố mẹ sẽ nhận ra rằng lúc này bé sẽ luôn luôn dồi dào năng lượng
mong muốn khám phá môi trường xung quanh mình.
Ở độ tuổi 1-2, bé đang bắt đầu biết đi và tập nói, đây cũng chính là lúc bé vô cùng tò mò về thế giới xung quanh.
Biểu hiện điển hình
– Bé chưa thể hiểu hết được ý nghĩa của
những lời bố mẹ nói. Đồng thời bé cũng sẽ chưa khám phá ra các ‘quy
luật’ mà bố mẹ vẫn cho là hiển nhiên, ví dụ như việc bình hoa thủy tinh
rơi xuống từ trên cao thì sẽ vỡ.
– Bé tò mò muốn khám phá mọi thứ, luôn
luôn háo hức và không đủ kiên nhẫn để chờ đợi. Bên cạnh đó, bé cũng
thường sẽ chưa thể hiểu được từ ngữ nào nên dùng trong ngữ cảnh nào cho
phù hợp.
Lưu ý khi dạy trẻ
– Bố mẹ không nên đặt kỳ vọng quá cao
vào việc bé có thể hiểu chuyện và nghe lời mình trong các tình huống.
Cách tốt nhất để dạy trẻ lúc này là thực hiện hành động làm mẫu, chú ý
tới việc sử dụng giọng nói và biểu cảm nhẹ nhàng và phù hợp khi nói
chuyện với bé. Tuyệt đối không nên thể hiện thái độ khắt khe với bé vào
lúc này vì bé còn quá nhỏ.
– Bố mẹ tốt nhất nên tạo một môi trường
an toàn để bé có thể tự do khám phá mà không gặp trở ngại gì nguy hiểm
bằng cách ví dụ như cất các đồ vật sắc nhọn hay dễ vỡ đi chỗ khác. Khi
bé quá đòi hỏi làm một việc mà bố mẹ không đồng ý thì nên đánh lạc
hướng, khiến bé mất tập trung mà không nên từ chối ngay. Ví dụ nếu bé 18
tháng tuổi nhà bạn không chịu để mẹ thắt dây an toàn trên xe, hãy an ủi
bé, nói rằng bạn cũng biết bé không thích và đánh lạc hướng sự chú ý
của bé đi việc khác.
Bé từ 3-4 tuổi
Bé đã bắt đầu hình thành khả năng suy
nghĩ và hành động độc lập. Tuy nhiên cảm xúc trong độ tuổi này có thể
coi là khá ‘thất thường’.
Biểu hiện điển hình
– Bé có thể nhận thức và hiểu được cách
thực hiện một số việc điển hình ví dụ như đánh răng trước khi đi ngủ.
Tuy nhiên bố mẹ không nên hy vọng bé sẽ ‘răm rắp’ chấp hành quy định này
được.
– Bé cũng đã phần nào hiểu được kết quả
hay hậu quả của mỗi hành động mình làm, ví dụ như nghịch ngợm có thể bị
mắng, ngoan ngoãn thường sẽ được khen.
– Dù nhận thức được nhiều việc hơn lứa
tuổi từ 1 tới 2 tuổi, nhưng bé sẽ vẫn còn hay hờn dỗi hay rên rỉ khi
không có được thứ mình muốn.
Lưu ý khi dạy trẻ
– Bố mẹ không nên áp dụng những hình
phạt nặng nề khi bé làm sai hay không nghe lời, thay vào đó nên ‘thủ
thỉ’ giải thích cho bé hiểu, khuyến khích bé làm đúng và chú ý theo dõi
để ghi nhận sự thay đổi của bé. Trẻ con thường rất thích được khen và
cưng chiều vì vậy bố mẹ có thể tận dụng tâm lý này để dẫn dắt bé đi đúng
hướng.
– Với suy nghĩ non nớt của bé trong độ
tuổi này, bố mẹ không nên lặp đi lặp lại quá nhiều lần lỗi sai của bé,
khiến bé có cảm giác việc bị phạt quá nặng nề.
– Khuyến khích bé luyện tập những thói
quen tốt. Ví dụ như mẹ có thể mở một bài nhạc mà bé yêu thích mỗi sáng
và ‘đố’ bé tự đánh răng, rửa mặt trước khi bài hát đó kết thúc. Bé chắc
chắn sẽ thích sự kết hợp này!
Bé 5 tuổi
Biểu hiện điển hình
– Bé 5 tuổi thường đã có thể hiểu khá rõ
các quy tắc thông thường trong cuộc sống của mình hằng ngày và hiểu
được giới hạn của việc mình làm. Tuy nhiên ở độ tuổi này, bé lại thường
dễ hành động theo cảm tính hơn là suy nghĩ kỹ càng.
– Bé ở độ tuổi này cũng đã có thể phần
nào kiểm soát được hành động của mình để tránh bị bố mẹ trách phạt, tuy
nhiên dẫu sao bé cũng chỉ là trẻ con vì vậy khi không đạt được điều mình
muốn, biểu hiện phổ biến có thể là hờn giận, đóng sập cửa hay không
chịu nói chuyện với bố mẹ.
Lưu ý khi dạy trẻ
– Tập cho bé cách đặt mình vào vị trí
của người khác để suy nghĩ. Hãy hỏi bé những câu tương tự như: “Nếu
người khác làm như vậy thì con cảm thấy thế nào?”. Giải thích ảnh hưởng
của hành vi bé làm với người khác và nêu rõ lý do tại sao hành động của
bé là không đúng.
– Bố mẹ cũng có thể thử áp dụng cách
quản lý hành vi của trẻ được nhiều nước phát triển hiện nay áp dụng như
hệ thống Smiley Face (khuôn mặt cười), được phát triển bởi tiến sỹ Ruth
Peters. Cách thức khá đơn giản và thú vị như sau: mỗi buổi sáng tặng bé 3
hình mặt cười dán trên tủ lạnh chẳng hạn, giao ước với bé nếu một hành
động không đúng sẽ có một hình mặt cười bị gạch bỏ. Cuối cùng, bố mẹ hãy
thưởng cho bé nếu tới cuối ngày vẫn còn hình mặt cười chưa bị gạch và
ngược lại.
– Bắt đầu đưa ra giới hạn cho bé. Ví dụ
như khi bé dỗi hờn, không chịu nói chuyện hay mở cửa phòng, bố mẹ có thể
đưa ra một mốc thời gian nhất định và nếu hết thời gian đó mà bé vẫn
chưa chịu nhận ra mình sai thì hình phạt sẽ bị tăng lên.
Bé từ 6-7 tuổi
Thế giới của bé lúc này mở rộng hơn phạm
vi gia đình qua việc đi học và tiếp xúc với bạn bè, trường lớp và thầy
cô. Tính kỷ luật ở lứa tuổi này đối với trẻ em là vô cùng quan trọng.
Biểu hiện phổ biến
– Bé đã phần nào nâng cao được khả năng
tự kiểm soát của mình để thích nghi với môi trường trong lớp học. Bé
cũng học được cách hợp tác trong nhóm, giữ trật tự trong lớp và giơ tay
phát biểu ý kiến thay vì tự do lên tiếng hò hét như ở nhà.
– Bé sẽ hiểu được việc được khen thưởng khi đi học khó hơn nhiều khi ở nhà, khi mà bé là trung tâm cho sự quan tâm của cả nhà.
– Bé sẽ có biểu hiện mong muốn được đối
xử như người lớn. Chính vì vậy, bố mẹ không nên cười khi bé tỏ ra người
lớn, thay vào đó hãy giúp đỡ bé để bé hoàn thành trách nhiệm của mình.
Lưu ý khi dạy trẻ
– Khuyên khích bé rèn luyện kỹ năng giải
quyết vấn đề một cách độc lập. Thay vì việc phạt hay trách mắng bé sau
khi mắc lỗi, hãy hướng dẫn bé cách phòng ngừa việc xảy ra lỗi đó. Kỹ
năng này chắc chăn sẽ giúp bé rất nhiều trong việc học.
Khuyên khích bé rèn luyện kỹ năng giải quyết vấn đề một cách độc lập sẽ giúp bé nhiều trong việc học tập.
– Tích cực theo dõi và khen thưởng bé
kịp thời. Nếu bé có thể giữ phòng của mình gọn gàng ngăn nắp nhiều ngày
liền, hãy nhanh chóng khuyên khích và khen ngợi bé để tạo động lực.
– Bắt đầu hướng dẫn bé làm những công
việc nhà đơn giản để bé hiểu được giá trị của sự lạo động. Điều này cũng
sẽ giúp bé xây dựng lòng tự trọng cho bản thân.
Nguồn tin: shopdochoicuabe.blogspot.com
Nguồn tin: shopdochoicuabe.blogspot.com
__________________
Trả lờiXóa_______________________
Trả lờiXóa__________________
Trả lờiXóa